Sinds enkele jaren zijn we getuigen van grote ontwikkelingen in de media- en entertainmentindustrie als het gaat over de manier waarop content wordt geproduceerd, geleverd en geconsumeerd. Op wereldschaal dienen zich naast de traditionele TV-zenders nieuwe gespecialiseerde OTT-streamers aan zoals Eleven Sport, DAZN, Twitch, Roku en Hulu. Ze helpen clubs, federaties en zelfs omroepen om hun OTT- of live mediastreaming aanbod te regelen en te verbeteren.
Over‐the‐top (OTT) diensten zijn diensten die via het open internet worden aangeboden. Zij vormen de tegenpool van de managed services van de traditionele TV-zenders, die over het eigen netwerk (en niet over het open internet) worden aangeboden.
Waardeketen binnen media-industrie
In lijn met andere industrieën heeft technologie de waardeketen binnen de media-industrie opgeschud. Het nieuwe ecosysteem wordt complexer en meer “connected”. Voorheen verkochten de rechtenhouders (con)federaties, clubs, competities etc.) hun mediarechten als collectief per opbod aan een handvol TV-zenders, die vervolgens de sportprogramma’s uitzonden naar de fan, de TV-kijker. De opkomst van social media en mobiele devices heeft de entreebarrières voor nieuwkomers in de media-industrie enorm verlaagd. Als de meerjarige TV-contracten aflopen, bieden vandaag de dag nieuwe disruptieve spelers zich aan om mediadeals te sluiten. Dit heeft OTT-aanbieders als Eleven Sports en DAZN en anderen de kans gegeven de markt te betreden met een direct-to-customer (D2C) service met content en advertising aangepast op specifieke (groepen van) fans. Vaak bieden ze eerst op rechten in een kleinere markt, om later ook hun opmars te maken in grotere markten. De nieuwe contracten combineren vaak de rechten met betrekking tot zowel beelden (de traditionele mediarechten) als analyse en data. Door de veelheid aan nieuwe aanbieders wordt deze markt steeds meer gefragmenteerd.
Rechtenhouders (federaties, competities en clubs) zetten mediarechten naar hun hand
Federaties en competities
USA: Al sinds 2013 is het mediarechten-landschap in de NBA in Amerika compleet opgeschud door nieuwe OTT-aanbieders.
Engeland: Een mooie testcase zag je bij de laatste contractvernieuwing van de TV-rechten van de Premier League in Engeland. De meeste rechten (35 wedstrijden) gingen naar BT (TV-zender), maar Amazon (OTT-aanbieder) kreeg de rechten van 20 wedstrijden. De rechtenhouders verkopen nu dus rechten aan zowel de gevestigde orde als aan de OTT-aanbieders (dat kunnen gespecialiseerde OTT-platforms zijn of social media die ook OTT-diensten aanbieden).
België: In 2020 was de OTT-aanbieder Eleven Sport (ESN) de hoogste bieder voor de mediarechten van de Belgische Pro League, en gaf daarmee Telenet het nakijken. Ze bestaan net 5 jaar maar brengen nu al wereldwijd een sportnetwerk dat sport en lifestyle-entertainment van zowel nationaal als internationaal niveau. Naast de live verslaggeving brengen ze analyses, nieuws, digitale content en lokale programma’s. Onlangs besloten ze hun aanbod van vrouwensport en esports fors uit te breiden.
Clubs
Voetbalclubs gaan in toenemende mate hun eigen in-house OTT-platform opzetten, waardoor ze zich direct kunnen richten op hun eigen fan-base. Uiteraard kunnen ze niet de -vaak wedstrijd gerelateerde- content aanbieden, die hebben ze immers verkocht aan de reguliere media, maar er is veel meer! Data, statistieken, spelers, spelersvrouwen, de voorzitter, interviews, clubzaken, clubhistorie en -iconen, gossip, lokale sponsors, reality TV, kleedkamerverhalen etc). De fans zijn er dol op en zijn bereid hiervoor te betalen. Zie hieronder een aantal voorbeelden:
FC Barcelona: Barça kwam onlangs met een eigen OTT-service: Barça TV+. Men probeert de eigen wereldwijde fans beter te (leren) kennen en meer controle uit te oefenen op het aanbod naar de eigen digitale fan-base. Typische zaken die ze zullen brengen behelzen club video’s, wedstrijd-hoogtepunten, live-streams van persconferenties, het B-team, jeugdelftallen, exclusieve “backstage” verhalen. Barcelona voorspelt dat haar digitale omzet zal verdrievoudigen tot zo’n 300M€ tussen nu en 2025.
PAOK FC: Voor het seizoen 2019/2020, heeft POAK FC in Griekenland voor een aardbeving gezorgd toen zij weigerde de voetbalrechten-deal van de federatie te tekenen, ten faveure van haar eigen OTT-platform. Men vond simpelweg dat ze als landskampioen, te weinig TV-geld ontving. Ze besloten alle thuiswedstrijden te streamen naar de ca. 200.000 fans wereldwijd. Het opzetten van de in-house OTT-service kostte de club 3000€. Nu vragen andere Griekse clubs POAK om advies. De gevestigde orde van TV-zenders zijn ineens bereid een veel betere deal te bieden aan de Griekse topcompetitie.
Ajax: Ajax TV wordt sinds augustus 2016 uitgezonden via Ziggo Sport en op premiumzenders Ziggo Sport Select en Ziggo Sport Voetbal. Gezien het bovenstaande kan het niet anders dan dat er druk staat op deze oplossing.
De toekomst van OTT versus traditionele aanbieders
In waarde vertegenwoordigt OTT vandaag nog minder dan 10% van de markt. Echter, we zitten nog maar aan het begin van een steile leercurve in de sport.
OTT biedt voordelen op het gebied van flexibiliteit, de verrijking van de kijkervaring. Én dat tegen aanzienlijk lagere kosten dan de traditionele aanbieders (OTT-aanbieders hebben geen CAPEX). Met name zullen aanstaande 5G innovaties nog veel meer stof doen opwaaien o.g.v. immersieve video-ervaringen, multi-stream, augmented and virtual reality, en “echte” high density beeldkwaliteit. Marktonderzoek laat schattingen zien dat 75% van de media-omzetgroei in de komende 5 jaar uit de OTT-hoek zal komen. Waar de traditionele TV circa 3% per jaar groei laat zien in Nederland, daar groeit OTT met meer dan 20% per jaar.* De komst van Disney+ en, in mindere mate, Apple TV leveren daar een positieve bijdrage aan.
*Bron: telecompaper.com